تامین دانه و کنجاله سویا/ از نیاز واقعی بازار تا کاهش تمرکز و افزایش اثرگذاری بازیگران بزرگ

به گزارش آوندا نیوز، اتحادیه وارد کنندگان نهاده های دام و طیور در این پیشنهاد با تاکید بر لزوم بهره گیری از ظرفیت شرکتهای دارای قابلیت تامین نهاده به نرخ ارزان تر در افزایش ورود کالاهای اساسی به کشور و صرفه جویی ارزی، راهکارهای تامین کیفی، حداکثری و فوری این دو محصول را از طریق ایجاد انعطاف در ضوابط و افزایش رقابت برشمرد.

اطلاعیه ناکافی و نگران کننده وزارت جهاد
معاونت بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی 10 و 13 آبان ماه در اطلاعیه هایی میزان سقف ثبت سفارش دانه های روغنی را  ابتدا 400 تعیین نموده و سپس به 700 هزار تن افزایش داد و به همین ترتیب سقف ثبت سفارش کنجاله را از 300 به 500 هزار تن افزایش داد؛ این اقدام هر چند پاسخی بر پیگیری های متعدد اتحادیه آوندا و نتیجه تعامل و همکاری تنگاتنگ دکتر فتحی، معاون بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی با تشکلها و بخش خصوصی در پیشگیری از وقوع بحران کمبود به ویژه در کنجاله سویا است، اما به نظر میرسد با شواهد و قراین موجود در بازار جهانی و پیش بینی مصارف و لزوم تنطیم بازار مرغ و تخم مرغ، هنوز هم این میزان بسیار ناکافی و نگران کننده است. 

**برای تامین نیاز کشور تا پایان سال جاری باید ثبت سفارش واردات 1.4 میلیون تن دانه و 1 میلیون تن کنجاله گشایش یابد** 

اتحادیه آوندا با رصد و بررسی وضعیت نهاده در کشور و بازار جهانی، پیشنهادهای کارشناسی را برای بازگشت آرامش بازار و تامین نیاز مکفی نهاده مورد نیاز صنعت دام و طیور کشور به معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی ارائه نموده است

نیاز به حداقل 1.4 میلیون تن دانه و یک میلیون تن کنجاله سویا
بر اساس آمار میانگین خرید کنجاله سویا، توسط مصرف کننده در سامانه بازارگاه در 6 ماهه نخست سالجاری، نیاز مراکز تولیدی کشور (با فرض ثابت بودن میزان مصرف در نیمه دوم سال) در سال 1404 ، 4.5 میلیون تن خواهد بود. با استناد به آمار گمرک ج.ا.ا در 6 ماهه اول سالجاری 1.6 میلیون تن دانه سویا (معادل 1.25 میلیون تن کنجاله استحصالی) و 950 هزار تن کنجاله سویا وارد کشور شده است که در مجموع 2.2 میلیون تن کنجاله سویا را در این بازه زمانی تامین کرده است.

بنا بر این، شواهد حاکی از نیاز برنامه ریزی تامین 2.3 میلیون تن کنجاله سویا تا پایان سالجاری است؛ بعلاوه اینکه مقادیر مورد نیاز 3 ماهه اول سال آتی نیز باید از اکنون برنامه ریزی شود و عدد آن نیز در ملاحظات تامین محاسبه گردد.

بر این اساس اتحادیه وارد کنندگان نهاده های دام و طیور پیشنهاد می کند برای تامین نیاز مذکور، نسبت به گشایش ثبت سفارش دانه و کنجاله برای تامین نیاز به ترتیب معادل 1.4 میلیون تن دانه و 1 میلیون تن کنجاله اقدام گردد.

**باید این امکان فراهم شود که شرکتهای قادر به تامین ارزان تر کالا با استفاده از ارز مازاد بر سقف مصوب ارزی، به واردات نهاده یا کالاهای اساسی دیگر بپردازند**

محدودیت زمانی عرضه؛ تمام ظرفیت ها بسیج شوند
در گزارش ارائه شده به معاونت توسعه بازرگانی جهاد کشاورزی پیشنهاد شده بهره گیری از تمام ظرفیت ها جهت تامین حداکثری دانه و کنجاله مورد نیاز کشور مورد توجه جدی قرار گیرد؛ نزدیک شدن به پایان فصل عرضه کنجاله سویا از مبدا برزیل و آرژانتین و کاهش عرضه جهانی، وجود تنش‌های سیاسی چین و آمریکا و تمرکز بیشتر چین به خرید از کشورهای مذکور و مشکلات خرید دانه کانادا از جمله این ضرورتها عنوان شده است.

انحصار زدایی از واردات دانه در راستای پدافند غیرعامل و افزایش ارزش افزوده 
 در حال حاضر بیش از 20 کارخانه روغن کشی در سراسر کشور در حالی از سهمیه دانه های وارداتی بر اساس ظرفیت اسمی خود محرومند که ضریب تمرکز در واردات دانه توسط تنها یک هلدینگ 56 درصد است.
این در حالی است که اختصاص دانه های وارداتی به شرکتهای فعال متناسب با نیاز بازار مصرف منطقه ای و استانی دارای تبعات ارزشمندی برای کشور است؛ از جمله:
- تولید کنجاله کیفی و قابل رقابت با محصول خارجی از طریق تعدد کارخانجات روغن کشی و ایجاد رقابت بین آنها.
- صرفه جویی ارزی در تامین کنجاله از طریق افزایش ارزش افزوده تبدیل دانه به کنجاله.
- امکان خروج بدون معطلی (حمل یکسره) دانه وارداتی به استانهای محل مصرف در راستای پدافند غیر عامل و مخاطرات ناشی از انباشت دانه در بنادر جنوب.
- پراکندگی کارخانجات روغن کشی در استانها به عنوان یک عامل موثر برای تقسیم مناسب نیاز بازار متناسب با دسترسی آسان به بازار مصرف.

**اختصاص دانه های وارداتی به شرکتهای فعال متناسب با نیاز بازار مصرف منطقه ای و استانی دارای تبعات ارزشمندی برای کشور است**

اتحادیه آوندا با توجه به گشایش دیر هنگام ثبت سفارش و با هدف تامین حداکثری نهاده‌های مذکور و کاهش ضریب تمرکز و استفاده از تمام ظرفیت بخش خصوصی سه پیشنهاد را مطرح نموده است.

انعطاف در سقف اعتباری و سابقه
به گزارش آوندا نیوز یکی از راههای افزایش مشارکت و رقابت در تامین دانه و کنجاله، ایجاد امکان جابجایی تا 20 درصد سهمیه کالایی بازرگان بین اقلام مختلف نهاده‌های دامی صرف نظر از سابقه کالای مورد نظر است.

همچنین در اعمال سقف اعتباری و سابقه پیشنهاد شد به جای سابقه 2 سال اخیر فهرست شرکت‌های دارای سابقه 7 سال اخیر بر اساس پیشنهادی که قبلا به آن معاونت ارائه شده بود، مشارکت شرکت‌های دارای سابقه، در تامین دانه و کنجاله سویا فراهم گردد.

بازگشایی ثبت سفارش عمومی
به دلیل آنکه عموما کنجاله و دانه از مبادی جنوبی تامین می شود یکی دیگر از راهکارهای پیشنهادی اتحادیه آوندا برای تامین حداکثری کالا، بازگشایی ثبت سفارش عمومی به میزان اعلامی است و با توجه به فاصله زمانی خرید تا رسیدن کالا به بنادر، ضرورتی بر استفاده از تجربه اخیر تامین ذرت در مهرماه سال جاری مبنی بر امکان تامین کالا بر اساس قبض انبار و دریافت ثبت سفارش وجود ندارد.

پیشنهاد تشویقی برای ترغیب تامین کنندگان به صرفه جویی ارزی
در این میان برخی وارد کنندگان نهاده نیز توانایی تامین محصول را با قیمتی پایین تر از نرخ مصوب ارزی دارند؛ بر این اساس اتحادیه آوندا پیشنهاد کرده است برای استفاده از ظرفیت و توانایی این شرکتها در تامین حداکثری کالا و صرفه جویی ارزی از یک سو و ترغیب آنان جهت افزایش مشارکت در تامین کالاهای اساسی، برای آنها این امکان فراهم شود که بتوانند با استفاده از ارز مازاد ناشی از خرید ارزان تر کالا، به واردات نهاده یا کالاهای اساسی دیگر بپردازند./ انتهای پیام