دانه و کنجاله سویا/ نیاز واقعی بازار تا راهکار کاهش تمرکز و افزایش اثرگذاری بازیگران بزرگ

به گزارش آوندا نیوز، اتحادیه وارد کنندگان نهاده های دام و طیور در این پیشنهاد با تاکید بر لزوم بهره گیری از ظرفیت هلدینگهای بزرگ با قابلیت تامین نهاده با ارزهای ارزان تر نظیر TBI عراق در افزایش ورود کالای ارزان به کشور و صرفه جویی ارزی، راهکارهای تامین کیفی، حداکثری و فوری این دو محصول را از طریق ایجاد انعطاف در ضوابط و افزایش رقابت برشمرد.

اطلاعیه ناکافی و نگران کننده وزارت جهاد
معاونت بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی 13 آبان ماه در اطلاعیه ای میزان سقف ثبت سفارش دانه های روغنی را  از 400 به 700 هزار تن و کنجاله را از 300 به 500 هزار تن افزایش داد؛ این اقدام هر چند پاسخی بر پیگیری های متعدد اتحادیه آوندا در پیشگیری از وقوع بحران کمبود به ویژه در کنجاله سویا است، اما به نظر میرسد با شواهد و قراین موجود در بازار جهانی و پیش بینی مصارف و لزوم تنطیم بازار مرغ و تخم مرغ، هنوز هم این میزان بسیار ناکافی و نگران کننده است. 

اتحادیه آوندا با رصد و بررسی وضعیت نهاده در کشور و بازار جهانی، پیشنهادهای کارشناسی را برای بازگشت آرامش بازار و تامین نیاز مکفی نهاده مورد نیاز صنعت دام و طیور کشور به معاونت توسعه بازرگانیوزارت جهاد کشاورزی ارائه نموده است

نیاز به حداقل 1.4 میلیون تن دانه و یک میلیون تن کنجاله سویا
بر اساس آمار میانگین خرید کنجاله سویا توسط مصرف کننده در سامانه بازارگاه در 6 ماهه نخست سالجاری ، نیاز مراکز تولیدی کشور (با فرض ثابت بودن میزان مصرف در نیمه دوم سال) در سال 1404 ، 4.5 میلیون تن خواهد بود. با استناد به آمار گمرک ج.ا.ا در 6 ماهه اول سالجاری 1.6 میلیون تن دانه سویا (معادل 1.25 میلیون تن کنجاله استحصالی) و 950 هزار تن کنجاله سویا وارد کشور شده است که در مجموع 2.2 میلیون تن کنجاله سویا را در این بازه زمانی تامین کرده است.

بنا بر این شواهد حاکی از نیاز برنامه ریزی تامین 2.3 میلیون تن کنجاله سویا تا پایان سالجاری است؛ بعلاوه اینکه مقادیر مورد نیاز 3 ماهه اول سال آتی نیز باید از اکنون برنامه ریزی نمود که عدد آن نیاز، باید در ملاحظات تامین محاسبه گردد.

بر این اساس اتحادیه وارد کنندگان نهاده های دام و طیور پیشنهاد می کند بر ای تامین نیاز مذکور نسبت به  بازگشایی ثبت سفارش دانه و کنجاله برای تامین نیاز به ترتیب معادل 1.4 میلیون تن دانه و 1 میلیون تن کنجاله اقدام گردد.

محدودیت زمانی عرضه؛ تمام ظرفیت ها بسیج شوند
در گزارش ارائه شده به معاونت توسعه بازرگانی جهاد کشاورزی پیشنهاد شده بهره گیری از تمام ظرفیت ها جهت تامین حداکثری دانه و کنجاله مورد نیاز کشور مورد توجه جدی قرار گیرد؛ نزدیک شدن به پایان فصل عرضه کنجاله سویا از مبدا برزیل و آرژانتین و کاهش عرضه جهانی، وجود تنش‌های سیاسی چین و آمریکا و تمرکز بیشتر چین به خرید از کشورهای مذکور و مشکلات خرید دانه کانادا از جمله این ضرورتها عنوان شده است.

بر این اساس اتحادیه آوندا با توجه به افزایش نرخ جهانی نهاده مذکور، خواستار برگزاری کمیته قیمت گذاری در و بازنگری نرخ‌ها شد..

انحصارزدایی و رقابت محوری در واردات دانه 
 در حال حاضر ضریب انحصار در واردات دانه 56 درصد است و فضای انحصاری در تامین این محصول علاوه بر      مغایرت با تامین حداکثری در محدودیت زمانی عرضه، می تواند به تشدید انتظار واحدهای روغن کشی و خالی ماندن ظرفیت تولید کنجاله آنها منجر شود و حال آنکه فعال شدن ظرفیت های خالی، فضای تولید رقابتی و کیفی این محصول در کشور را نیز تقویت می نماید.

اتحادیه آوندا با توجه به گشایش دیر هنگام ثبت سفارش و با هدف تامین حداکثری نهاده‌های مذکور و کاهش ضریب تمرکز و استفاده از تمام ظرفیت بخش خصوصی سه پیشنهاد را مطرح نمود.

انعطاف در سقف اعتباری و سابقه
به گزارش آوندا نیوز یکی از راههای افزایش مشارکت و رقابت در تامین دانه و کنجاله، ایجاد امکان جابجایی تا 20 درصد سهمیه کالایی بازرگان بین اقلام مختلف نهاده‌های دامی صرف نظر از سابقه کالای مورد نظر است.

همچنین در اعمال سقف اعتباری و سابقه پیشنهاد شد به جای سابقه 2 سال اخیر فهرست شرکت‌های دارای سابقه 7 سال اخیر بر اساس پیشنهادی که قبلا به آن معاونت ارائه شده بود، مشارکت شرکت‌های دارای سابقه، در تامین دانه و کنجاله سویا فراهم گردد.

بازگشایی ثبت سفارش عمومی
استفاده از تجربه تامین ذرت بر اساس اطلاعیه 8 مهرماه سال جاری مبنی بر عدم ضرورت امکان تامین کالا بر اساس قبض انبار و دریافت ثبت سفارش برای مسیر جنوب به دلیل فاصله زمانی خرید تا رسیدن کالا اتحادیه  و بازگشایی ثبت سفارش عمومی به میزان اعلامی از جمله پیشنهادهای دیگر این اتحادیه در این راستا بود.

فعال نمودن ظرفیت ارزی استفاده کنندگان ارز TBI
معدودی از شرکتهای تامین کننده نهاده های دامی به دلیل استفاده از ارز بانک TBI عراق، نه تنها ارز حاصل از خرید خود را فورا دریافت می کنند بلکه ریال آن را نیز می توانند به صورت 60 روزه به بانک عامل تحویل نمایند؛ لذا این شرکتها که امکان تامین با نرخ‌های پایین تر از سقف نرخ مصوب را دارند می بایست اجازه داشته باشند معادل صرفه جویی ارزی ناشی از این مسیر ارزی سایر کالاهای اساسی یا همین نهاده را بدون دریافت ارز مازاد وارد نمایند.

---